29 mei 2014 (Hemelvaartsdag) is het weer zo ver!

Dan vindt voor de derde keer de middeleeuwse Torendag weer plaats.

Op en in de verschillende kerklocaties in de regio zullen activiteiten plaatsvinden georganiseerd door de lokale heemkundekringen, waarbij je direct kunt aanschuiven. Altijd al van de kerktoren van Beek en Donk naar beneden willen kijken? Of boven de gewelven willen kijken in Mierlo? Of wil je meer te weten komen over de verdwenen kerken in Aarle-Rixtel? Doe dan mee aan de Torendag.

Officiële opening Beek en Donk

De officiële opening van de Torendag 2014 vindt dit jaar plaats in Beek en Donk, waar de fiere kerktoren afgelopen jaar volledig is gerestaureerd. Van 12.00 tot 16.00 uur zullen vervolgens de plaatselijke heemkundekringen in de diverse “Torenplaatsen” in de regio hun Torendag activiteiten presenteren. We hopen dat het dit jaar net zo’n succes wordt als vorig jaar, en dat de verdwenen kerklocaties met soms nog markante torens, de aandacht krijgen die ze verdienen. De kerktoren zijn per slot van rekening een uitdrukking van de Gouden Eeuw van Brabant, in welke periode in kleine dorpen imposante kerken werden gebouwd.
Ook heb je weer kans om de prachtige fietsroute te fietsen langs de negen middeleeuwse. De route loopt door vier gemeenten: Nuenen, Laarbeek, Helmond en Geldrop-Mierlo. Deze middeleeuwse kerktorenroute brengt je langs verschillende alleenstaande kerktorens die ons het verhaal vertellen over Peelland in de Late Middeleeuwen. Informatieborden ondersteunen dit verhaal.

De routebeschrijving van de fietsroute zijn via de website www.kerkenindepeel.nl verkrijgbaar. Voor het eerst dit jaar worden er ook buiten deze vier gemeenten middeleeuwse kerktorens opengesteld en wel in Son. We verwachten komende jaren dat er nog meer heemkundekringen/plaatsen gaan aanhaken en dat de Torendag net zo’n groot evenement gaat worden als de jaarlijkse Kastelen- en Molendag.

Programma van de diverse activiteiten Torendag:

De opening van de Torendag 2014 zal dit jaar officieel in de gemeente Laarbeek plaatsvinden. Om 11.00 uur zal de burgemeester Ubachs samen met wethouder van Zeeland van de gemeente Laarbeek de afgelopen jaar volledig gerestaureerde Oude Toren van Beek en Donk op ludieke wijze openen. Iedereen die wil kan de toren beklimmen en vanuit de nieuwe luiken bovenin de toren van het spectaculaire uitzicht genieten. Dit gebeurt in groepjes onder begeleiding van leden van Heemkundekring “De Lange Vonder”. Trek wel iets warms aan, want het kan behoorlijk waaien!

Aansluitend is in de toren een tentoonstelling te bezichtigen over de geschiedenis van dit middeleeuwse bouwwerk en het verdwenen kerkschip. Op het sfeervolle kerkhof rond de toren wordt informatie gegeven over het begraven in en rond de kerk zoals dat hier al vele eeuwen plaats vindt.
Dit jaar trapt in Aarle-Rixtel heemkundekring Barthold van Heessel wederom de Torendag af met het dauwtrappen van een deel van de Torenroute, waarbij de oude kerklocatie van Aarle en het Hagelkruis aangedaan worden. Aanvang 7.00 uur. Afsluitend wordt een gezond ontbijt verzorgd op het gildeterrein van de Blauwe Schut. In de middag tijdens de jaarmarkt in Aarle-Rixtel geeft de heemkundekring verdere informatie over het middeleeuwse kerkverleden in het Kouwenberg kerkje.

In Mierlo kan de middeleeuwse toren van de Heilige Luciakerk worden beklommen tot bovenaan de middeleeuwse klokken. In de toren hangen prachtige foto’s, welke tijdens de restauratie van de kerk zijn gemaakt door de Mierlose fotograaf Gerard Slegers. Ook de kerk zelf is te bezichtigen, waarbij wij uw speciale aandacht vragen voor de onlangs gerestaureerde kruisweg van Frans van Beers. Met behulp van een rondleidinggids kunt u zelf uw route door het kerkgebouw bepalen. Ook een rondgang buiten de kerk is de moeite waard. U ziet er diverse werken van architect J.H.H. van Groenendael (de pastorie, het patronaatsgebouw en een gedeelte van de voorwand van Hof van Bethanië zijn bewaard gebleven). Op het plein achter de kerk staan twee kunstwerken van Johan van Hoof uit Mierlo: een bronzen beeld dat de mantelzorg voorstelt en een beeld van de H. Lucia in roestvrij staal en baksteen. Op de begraafplaats staat een Calvarieberg, eveneens een schepping van Van Groenendael, opgetrokken uit kunradersteen, waarschijnlijk overgebleven van de bouw van de Steentjeskerk in Eindhoven.  Verder zal door de Heemkundekring Myerle een kleine foto presentatie worden getoond over deze 15e eeuwse kerk.

In Nuenen zijn sinds vorig jaar weer de contouren van de kerktoren van de vroegere middeleeuwse Clemenskerk met schanskorven zichtbaar gemaakt. Op deze plek zullen direct na de opening om 12.00 uur de Lindespelers een spel opvoeren waarbij de vroegere pastoor Van Lent de hoofdrol speelt met donderpreken. Deze waren destijds, in de 19e eeuw, nodig om de al te uitbundige teerfeesten van het schuttersgilde en het drankgebruik bij begrafenissen in te tomen. De voorstelling duurt ongeveer een kwartier en vindt elk uur plaats. Verder zijn er activiteiten georganiseerd door heemkundekring De Driiehornick met medewerking van de Archeologische Vereniging Kempen- en Peelland (AVKP) uit Eindhoven, waar bezoekers, groot en klein, aan kunnen deelnemen. Zo is er de mogelijkheid om mee te helpen met het schilderen van de oude toren zoals Vincent van Gogh dat 130 jaar geleden ook heeft gedaan. Kinderen kunnen met het zoeken naar scherven van oude potten en restanten van de oude kerk zich een echte archeoloog voelen. Zij kunnen de gevonden scherven maar ook botjes en zaden, met deskundige hulp determineren. Ook is er informatie te verkrijgen over actuele archeologische activiteiten in Nuenen.

Heemkundekring Helmont geeft bij de Oude Toren van Stiphout informatie over de wonderlijke historie van de middeleeuwse kerk van Stiphout. Ook bestaat de mogelijkheid om een kijkje te nemen in de toren. In 1342 redde Jan Balloys, een Stiphoutse boer, hier op wonderbaarlijke wijze de Heilige Hostie uit de kerk, toen deze door blikseminslag in brand was gevlogen. Als gevolg van deze gebeurtenis werd de parochiekerk van Stiphout in de loop van de volgende eeuwen een belangrijk bedevaartsoord waar zich diverse wonderen voltrokken.

De contouren van de Toren op de Tomakker zijn ter plaatse weer aanwezig.
Torendag 2013, opening bij de weer zichtbaar gemaakte contouren van de oude kerktoren van de middeleeuwse Clemenskerk op de Tomakker in Nuenen.

In Gerwen worden rondleidingen door gegeven door en rond de oude St. Clemenskerk. Als enige middeleeuwse kerk heeft de toren nog een gerestaureerde kerk na de verwoestende orkaan van 9 november 1800. Direct na de Hoogmis van Hemelvaart staat de kerk open, nog geurend naar wierook. Ook het koor in het oxaal kan worden beklommen, vroeger een wapenopslag. Wie verder wil, kan de klokkentoren beklimmen langs smalle en steile ladders. Ook buitenom is de kerk te bezichtigen: de verbrekingen van 1540, 1620 en 1890 zijn goed te zien. Ook de opening voor de paarden van Napoleon’s Noorderarmee is goed te zien. In de priorij is een tentoonstelling over de laatste restauratie van het kerkgebouw.

In Lieshout wordt in Molen de Leest door heemkundekring ’t Hof van Liessent toelichting gegeven over de lange kerkhistorie van de (7 opeenvolgende!) Sint Servaas kerken in Lieshout. Van de middeleeuwse kerk bij ’t Hof tot de schuurkerk in de buurt van de vroegere Papenhoef, en de huidige kerk aan de Ribbiusstraat.

De Heemkundekring Son en Breugel zal als nieuwe deelnemer dit jaar de Oude Toren van Son openstellen. Ook deze kerk werd na de tachtigjarige oorlog (1568-1648) gesloten voor de katholieke kerkelijke bediening en hielden de protestanten diensten in de kerk. In de toren van de kerk die in 1959 afbrandde zijn vooral foto’s van het oude Son te zien. Ook hangt er een grote foto van het interieur van de afgebrande kerk. Achter de toren zijn in het plaveisel de contouren aangebracht van de plattegrond van de oude kerk. Tevens bestaat de mogelijkheid om deel te nemen aan een fietstocht in de groene omgeving van Son en Breugel. Tijdens deze fietstocht zullen ook enkele van de andere deelnemende kerktorens bezocht worden. U kunt starten tussen 13.00 en 14.00 uur vanuit de heemkamer in het oude raadhuisje, Markt 1 te Son. Bij inschrijving ontvangt u tevens een consumptiebon.
Deelname is gratis voor leden van de Heemkundekring Son en Breugel. Aan overige deelnemers vragen wij een bijdrage van € 2,00. De afstand van de fietstocht zal 30 à 35 km. zijn. 

Een dagvullend programma!

Verslag Torendag 2014

De opening van de Torendag 2014 vond plaats bij de gerestaureerde Oude Toren van Beek en Donk. Tijdens de openingshandeling door burgemeester Ubachs werd de oude wijzer van de klok overhandigd en tentoongesteld samen met de maquette van de Toren.

Maquette wijzer 2014
Hierboven met de maquette.
Overhandiging wijzer 2014
Overhandiging van de wijzer.